જો તમે લોન લીધી હોય તો: હપ્તા ભરવા પર બેંકોની રાહત શું કરવું પડે એના માટે

ભારતની કેટલીક બેંકોએ લોન ધરાવતા ગ્રાહકોને હપ્તા (EMI) ચૂકવવામાં છૂટછાટ અને રાહત આપી છે, ખાસ કરીને આર્થિક મંદી અથવા વૈશ્વિક મહામારી જેવા સમયકાળમાં. આ પગલાંનું મુખ્ય ઉદ્દેશ છે લોનધારકોને આર્થિક તંગીમાંથી રાહત આપવી અને તેમના ક્રેડિટ સ્કોરને નુકસાનથી બચાવવું.

1. રાહતના વિકલ્પો

આ બેંકો ગ્રાહકોને વિવિધ પ્રકારની રાહત વિકલ્પો આપે છે. તેમાં મુખ્યત્વે નીચે મુજબ છે:

• હપ્તાની મુદતમાં લંબાવ: કેટલીક બેંકો લોનના હપ્તા ભરવાની મુદતને લંબાવવાનો વિકલ્પ આપે છે, જેને માટે ગ્રેસ પીરિયડ કહેવાય છે. આ પ્રકારની રાહતમાં લોનધારકોને સમય મળી રહે છે અને તેમની નાણાકીય સ્થિતિને મજબૂત કરવા માટે મોખરાનો અવસર મળે છે.
• EMI ટાળવું: બેંકો અમુક કિસ્સાઓમાં ગ્રાહકોને થોડીક વાર માટે હપ્તા ટાળવાનો વિકલ્પ આપે છે, જેથી તેઓ આર્થિક તંગીમાંથી પસાર થઈ શકે. જો કે, આ માટે કેટલાક નિયમો અને શરતો લાગુ પડે છે.
• ફ્લોટિંગ વ્યાજ દર: કેટલીક બેંકો વ્યાજ દરમાં છૂટછાટ આપે છે, ખાસ કરીને ફ્લોટિંગ વ્યાજ દરવાળી લોન પર, જેના દ્વારા લોનધારકની માસિક EMIની રકમ ઘટે છે.

2. સહાય માટે પાત્રતા

દરેક ગ્રાહક આ રાહત માટે પાત્ર ન હોઈ શકે. સામાન્ય રીતે બેંકો ગ્રાહકની લોન પરિસ્થિતિ, સમયસરની ચૂકવણી અને નાણાકીય સ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરે છે. જેમ કે:

• સમયસર EMI ચૂકવણી: તે ગ્રાહકો, જેઓએ અગાઉ તેમની લોન સમયસર ચૂકવી છે, તેમને વધુ રાહત મળી શકે.
• આર્થિક તંગી: એ ગ્રાહકો, જેમને હાલમાં આર્થિક મુશ્કેલીઓનો સામનો છે, જેમ કે રોજગાર ગુમાવવાની પરિસ્થિતિ, તેઓ પણ આ સહાય માટે પાત્ર હોઈ શકે છે.

3. રાહત મેળવવા માટે શું કરવું

જો તમે લોન EMIમાં રાહત મેળવવા માંગતા હોવ, તો તમારા બેંક પ્રબંધક સાથે સંપર્ક કરવા માટે યોગ્ય સમય છે. અહીં કેટલાક પગલાં સૂચવવામાં આવે છે:

• બેંકને આવેદન કરવું: EMIમાં રાહત મેળવવા માટે બેંકને લેખિત અથવા ઓનલાઇન ફોર્મેટમાં અરજી કરવી જોઈએ. આ અરજીમાં તમારે તમારી આર્થિક પરિસ્થિતિ વિશે વિગતો આપવા પડશે.
• દસ્તાવેજો તૈયાર રાખવા: EMIમાં છૂટછાટ મેળવવા માટે તમારે તમારી આર્થિક સ્થિતિનો પુરાવો આપી શકે તેવા દસ્તાવેજો, જેમ કે આવકનો દાખલો, રોજગારથી છૂટા થવાનો પુરાવો, વગેરે તૈયાર રાખવા જરૂરી છે.
• કરાર અને શરતો વાંચો: EMIમાં રાહત માટે મંજૂરી મળ્યાના પછી બેંક દ્વારા આપેલા તમામ કરાર અને શરતોને યોગ્ય રીતે વાંચો. ઘણીવાર બેંકો લોનની મુદતમાં લંબાવ કરવાથી હપ્તાની કુલ રકમ વધારી શકે છે.

4. આવી રાહતના લાભ અને નુકસાન

જ્યારે EMIમાં રાહત મેળવવું આર્થિક તંગી વચ્ચે રાહત આપી શકે છે, ત્યારે તેની સાથે કેટલાક નક્કી કરેલ ફાયદા અને ખામીઓ છે:

• લાભ: EMI લંબાવવાથી તમારે હાલમાં મોટો ખર્ચ કરવો નથી પડતો અને આર્થિક તંગીમાંથી બહાર આવવા માટે સમય મળે છે.
• નુકસાન: EMI લંબાવ કરવાથી કુલ લોન પર ચૂકવવાની રકમ વધી શકે છે, કારણ કે સમયગાળો વધતા વ્યાજની રકમ વધે છે.

5. મહત્વની બેંકો અને તેમના પગલાં

ભારતની કેટલીક મોટી બેંકો, જેમ કે SBI, HDFC, ICICI, અને Punjab National Bank EMIમાં રાહતની વિવિધ યોજનાઓ લઈને આવી છે. આ યોજનાઓમાં લોનધારકોને લોનની ચુકવણીમાં છૂટછાટ, વ્યાજ દરમાં ફેરફાર અને EMI મુદતમાં લંબાવ જેવા વિકલ્પો આપવામાં આવે છે.

SBI અને HDFC જેવી બેંકો આ રીતે ગ્રાહકોને મદદ કરી રહી છે, ખાસ કરીને વૃદ્ધિમાન વ્યાજ દરના કારણે જેઓ હપ્તા ભરવામાં મુશ્કેલી અનુભવી રહ્યા છે. ICICI અને Punjab National Bank જેવા સંસ્થાઓ ખાસ કરીને નાના વ્યાપારીઓ અને નવીન શરૂઆત કરનારા માટે EMIમાં રાહતના વિકલ્પો આપે છે.

6. આયુષ્યવીમા અને લોન

કેટલીક બેંકો EMI રાહત આપતી વખતે આયુષ્યવીમાની પણ ભલામણ કરે છે, જેથી લોનધારકના મૃત્યુ પછી તેના પરિવારને લોનની ચુકવણી ન કરવી પડે. આ રીતે, પરિવારે આર્થિક મુશ્કેલીનો સામનો કરવો ન પડે.

7. લોન હેઠળની નવી યોજનાઓ

બેંકોે આવી રાહત યોજનાઓના ભાગરૂપે નવી લોન યોજનાઓ પણ શરૂ કરી છે, જેમાં:

• લોન રીસ્ટ્રક્ચરિંગ: લોનધારકો તેમના લોનના કરારને ફરીથી માળખાકીય રૂપ આપી શકે છે, જેથી તેઓ હપ્તાની ચુકવણી સરળતાથી કરી શકે.
• ટોપ-અપ લોન: જેઓએ અગાઉ લોન લીધી છે, તેઓ માટે ટોપ-અપ લોનનો વિકલ્પ પણ ઉપલબ્ધ છે, જેમાં તેઓ વધુ નાણાં મેળવી શકે છે.

8. કમનસીબ વિલંબ અને તેની અસર

જો તમે EMI ચૂકવવામાં વિલંબ કરો છો તો તેના નકારાત્મક પરિણામો થઈ શકે છે:

• ક્રેડિટ સ્કોર પર અસર: EMIનું ચુકવવામાં વિલંબ થવાથી તમારો ક્રેડિટ સ્કોર ઘટી શકે છે, જેના કારણે તમારે ભવિષ્યમાં લોન મેળવવી મુશ્કેલ થઈ શકે છે.
• વધુ વ્યાજ: જો લોનની ચુકવણી સમયસર ન કરવામાં આવે, તો બેંક દંડ અથવા વધારાનો વ્યાજ લગાવી શકે છે.

નિષ્કર્ષ
લોન EMIમાં રાહત તમને આર્થિક તંગીમાં રાહત આપી શકે છે, પરંતુ તે લાંબા ગાળે વધારાના વ્યાજનું કારણ પણ બની શકે છે. જો તમે આ વિકલ્પનો લાભ લેવા માંગતા હો, તો તમારી બેંક સાથે સમયસર સંપર્ક કરવો જરૂરી છે